Thuốc PrEP – Bảo Vệ Trước Nguy Cơ Lây Nhiễm HIV

Thuốc PrEP (Pre-Exposure Prophylaxis) là một biện pháp dự phòng HIV hiệu quả được thiết kế để ngăn chặn HIV trước khi nó có thể xâm nhập vào cơ thể. PrEP là một loại thuốc dùng hàng ngày hoặc theo tình huống (trước khi quan hệ tình dục) để giảm nguy cơ lây nhiễm HIV. PrEP đã được chứng minh có thể bảo vệ lên đến 97% khỏi tác nhân HIV qua đường quan hệ tình dục, và đang ngày càng được nhiều người tin dùng để bảo vệ sức khỏe của mình.

Tại TP Cần Thơ, tính đến ngày 30-6-2024, đã có 2.262 người đang sử dụng thuốc PrEP. Con số này thể hiện sự gia tăng nhận thức và sự chấp nhận rộng rãi của cộng đồng về hiệu quả của thuốc PrEP trong việc phòng ngừa lây nhiễm HIV.

Quảng Bá Thuốc PrEP Đến Cộng Đồng

Để nâng cao nhận thức và khuyến khích sử dụng thuốc PrEP, trong 2 tháng (7 và 8-2024), các trung tâm y tế của quận Ninh Kiều, Bình Thủy, Cái Răng, Thốt Nốt và Thới Lai, cùng 13 trường đại học, cao đẳng, trung cấp và 5 nhóm cộng đồng đã tổ chức 50 cuộc truyền thông về dự phòng lây nhiễm HIV. Các hoạt động này tập trung vào nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM) và sinh viên – hai nhóm có nguy cơ cao lây nhiễm HIV.

Mới đây, tại Trường Ðại học Kỹ thuật – Công nghệ TP Cần Thơ (CTUT), khoảng 200 sinh viên đã tham gia buổi truyền thông về PrEP. Ðại diện Nhóm Tiếp cận viên vì cộng đồng CTUT đã phổ biến kiến thức về phòng lây nhiễm HIV, PrEP và PEP cho sinh viên. Sau buổi truyền thông, 12 sinh viên đăng ký xét nghiệm HIV, giang mai và 5 sinh viên đăng ký điều trị PrEP. Điều này cho thấy rằng việc cung cấp thông tin và khuyến khích sử dụng PrEP đã nhận được sự quan tâm và hưởng ứng tích cực từ cộng đồng.

Kinh Nghiệm Sử Dụng Thuốc PrEP

Bạn Đặng Hoàng Sơn, Trưởng nhóm Tiếp cận viên vì cộng đồng CTUT, chia sẻ rằng nhóm của anh có 4 thành viên đã được Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) TP Cần Thơ tập huấn về truyền thông, tư vấn, xét nghiệm và bảo mật thông tin. Họ tổ chức các buổi tuyên truyền về lây nhiễm HIV, các bệnh lây truyền qua đường tình dục, tư vấn và xét nghiệm cho sinh viên. Hằng năm, nhóm tổ chức 4 cuộc truyền thông lớn với nhiều hình thức như rung chuông vàng, sân khấu hóa, hội thao… thu hút đông đảo sinh viên tham gia.

Bạn H, một sinh viên đã sử dụng PrEP trong 3 năm, chia sẻ kinh nghiệm cá nhân rằng bao cao su giúp phòng lây nhiễm HIV và các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Tuy nhiên, có lúc quá trớn, quên không dùng bao cao su, hoặc bao cao su bị rách nên H quyết định dùng thêm PrEP để an toàn hơn. Ban đầu, H bị nổi mụn ở lưng nhưng sau một thời gian sử dụng, tác dụng phụ này đã hết. Một số ít người sử dụng PrEP gặp các tác dụng phụ như nổi mụn, nhức đầu… nhưng cũng quen dần sau một thời gian.

Việc sử dụng PrEP không chỉ giúp bảo vệ cá nhân mà còn góp phần giảm tỷ lệ lây nhiễm HIV trong cộng đồng. Khi nhiều người biết đến và sử dụng PrEP, nguy cơ lây nhiễm HIV trong cộng đồng sẽ giảm đi đáng kể. Đây là một biện pháp quan trọng trong chiến lược phòng chống HIV/AIDS của nhiều quốc gia, bao gồm Việt Nam.

Cải Thiện Chất Lượng Điều Trị Thuốc PrEP

Mặc dù PrEP là một biện pháp dự phòng hiệu quả, chất lượng triển khai chương trình tại địa phương vẫn còn nhiều hạn chế. Để cải thiện chất lượng và duy trì thành quả của chương trình điều trị PrEP tại TP Cần Thơ, CDC đã triển khai kế hoạch cải thiện chất lượng chương trình PrEP trong 6 tháng cuối năm 2024.

Hiện tại, TP Cần Thơ có 12 cơ sở điều trị PrEP, bao gồm 5 cơ sở tư nhân và 7 cơ sở y tế công lập. Theo thống kê của Khoa Phòng, chống HIV/AIDS (CDC Cần Thơ), trong 6 tháng đầu năm 2024 có 450 người mới sử dụng PrEP, 790 người ngưng sử dụng. Số người đang sử dụng PrEP là 2.262, trong đó MSM chiếm gần 93%.

Kế hoạch này nhằm giảm tỷ lệ lây nhiễm HIV, giảm số người dừng PrEP không rõ nguyên nhân và tình trạng mất dấu trong 3 tháng đầu tham gia điều trị. Các nhân viên tư vấn, tiếp cận cộng đồng, và bác sĩ điều trị cần sàng lọc nguy cơ lây nhiễm HIV, sử dụng bộ câu hỏi nhanh để lựa chọn và kết nối khách hàng phù hợp vào điều trị PrEP. Họ cũng cần thiết lập danh sách khách hàng giới thiệu và chuyển địa chỉ PrEP thành công kèm thông tin liên hệ để theo dõi và hỗ trợ trong quá trình điều trị.

Đồng thời, xây dựng một khung ký thỏa thuận riêng giữa khách hàng và cơ sở về tuân thủ điều trị nhằm giúp cả khách hàng và cơ sở y tế hiểu rõ trách nhiệm của mình và đảm bảo sự tuân thủ điều trị. Theo dõi và nhắc lịch hẹn với khách hàng cũng là một yếu tố quan trọng để đảm bảo họ tuân thủ liệu trình điều trị.

Tầm Quan Trọng Của Việc Sử Dụng Thuốc PrEP

Sử dụng thuốc PrEP không chỉ giúp bảo vệ cá nhân khỏi nguy cơ lây nhiễm HIV mà còn góp phần bảo vệ cộng đồng. Việc phổ biến và khuyến khích sử dụng PrEP là một phần quan trọng trong chiến lược phòng chống HIV/AIDS. PrEP giúp giảm nguy cơ lây nhiễm HIV đáng kể, đặc biệt là trong các nhóm có nguy cơ cao như MSM và người có quan hệ tình dục không an toàn.

Bên cạnh đó, PrEP còn giúp giảm gánh nặng cho hệ thống y tế bằng cách ngăn ngừa các ca nhiễm HIV mới, giảm nhu cầu điều trị và chăm sóc cho những người sống với HIV. Việc sử dụng PrEP cũng giúp nâng cao nhận thức về HIV/AIDS và khuyến khích mọi người tìm hiểu thêm về các biện pháp phòng ngừa khác như sử dụng bao cao su, xét nghiệm định kỳ, và điều trị sớm nếu nhiễm HIV.

Những Thách Thức Trong Việc Sử Dụng Thuốc PrEP

Mặc dù PrEP là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả, việc triển khai và duy trì chương trình PrEP vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Một trong những thách thức lớn là việc nâng cao nhận thức và hiểu biết về PrEP trong cộng đồng. Nhiều người vẫn còn e ngại hoặc thiếu thông tin về PrEP, dẫn đến việc không sử dụng hoặc ngừng sử dụng thuốc.

Thách thức khác là việc đảm bảo sự tuân thủ điều trị. Một số người dùng PrEP gặp phải các tác dụng phụ như nổi mụn, nhức đầu, hoặc cảm thấy không thoải mái khi sử dụng thuốc. Điều này có thể khiến họ ngừng sử dụng PrEP. Việc cung cấp thông tin chi tiết về các tác dụng phụ, cách xử lý và lợi ích của PrEP là rất quan trọng để giúp người dùng tiếp tục liệu trình điều trị.

Ngoài ra, việc tiếp cận với dịch vụ PrEP cũng là một thách thức, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn hoặc nơi có ít cơ sở y tế cung cấp dịch vụ này. Việc mở rộng mạng lưới cơ sở điều trị PrEP và đảm bảo dịch vụ dễ tiếp cận, thân thiện và riêng tư là rất cần thiết để tăng cường sử dụng PrEP.

Chiến Lược Tăng Cường Sử Dụng Thuốc PrEP

Để tăng cường sử dụng PrEP, các cơ quan y tế và các tổ chức cộng đồng cần hợp tác chặt chẽ để triển khai các chiến dịch nâng cao nhận thức và giáo dục về PrEP. Các buổi truyền thông, hội thảo, và sự kiện cộng đồng có thể giúp phổ biến thông tin về PrEP và khuyến khích mọi người sử dụng.

Việc đào tạo và hỗ trợ cho nhân viên y tế, tư vấn viên và những người tiếp cận cộng đồng cũng rất quan trọng. Họ cần được trang bị kiến thức và kỹ năng để tư vấn, hỗ trợ và theo dõi người dùng PrEP. Đồng thời, việc cung cấp tài liệu hướng dẫn, bộ câu hỏi nhanh để sàng lọc nguy cơ và các công cụ hỗ trợ khác cũng giúp họ làm việc hiệu quả hơn.

Ngoài ra, việc tạo ra môi trường thân thiện, dễ tiếp cận và bảo mật cho người dùng PrEP cũng là yếu tố quan trọng. Các cơ sở y tế cần xây dựng quy trình phục vụ khách hàng một cách chuyên nghiệp, giảm thời gian chờ đợi và đảm bảo sự riêng tư cho người sử dụng.

Thuốc PrEP là một biện pháp dự phòng HIV hiệu quả, giúp bảo vệ khỏi nguy cơ lây nhiễm HIV. Việc nâng cao nhận thức về thuốc PrEP và cải thiện chất lượng điều trị là rất quan trọng để giảm tỷ lệ lây nhiễm HIV trong cộng đồng. Với sự hỗ trợ của các trung tâm y tế, trường học và nhóm cộng đồng, hy vọng rằng thuốc PrEP sẽ ngày càng được nhiều người biết đến và sử dụng để bảo vệ sức khỏe của mình.

Theo Báo Cần Thơ